Δανειακά κεφάλαια

Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ) Ελλάδα 2.0 περιλαμβάνει ως μια ιδιαίτερα σημαντική δράση για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χώρας την παροχή δανείων για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων. Για το σκοπό αυτό, μέσω της σχετικής δανειακής σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα θα αντλήσει από τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας δάνεια ύψους 11,72 εκ €. Τα δανειακά αυτά κεφάλαια θα διοχετευθούν μέσω των εμπορικών τραπεζών, με τις οποίες υπογράφονται επιχειρησιακές συμφωνίες, για να χρηματοδοτηθούν επενδύσεις :

  • με δάνεια χορηγούμενα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (έως 50%)
  • με τα ίδια κεφάλαια των επενδυτών και
  • με δάνεια χορηγούμενα από τις συμβεβλημένες εμπορικές τράπεζες (δάνεια συγχρηματοδότησης).

Γενικά Χαρακτηριστικά των δανείων

Παρακάτω αναφέρονται συνοπτικά ορισμένα γενικά χαρακτηριστικά των Δανείων που χορηγούνται με τη συνεισφορά του Ταμείου Ανάκαμψης. Αναλυτικές πληροφορίες δίνονται αποκλειστικά από τις Συμβεβλημένες Τράπεζες, οι οποίες έχουν εκδώσει και τις σχετικές προσκλήσεις υποβολής επενδυτικών σχεδίων προς χρηματοδότηση.

Επιλέξιμες Επενδύσεις

  • Οι Επιλέξιμες Επενδύσεις απαιτείται να διαθέτουν θετική καθαρή παρούσα αξία (‘net present value’) και να δύνανται να αποπληρώσουν σε βάθος χρόνου τα Δάνεια ΤΑΑ και Δάνεια Συγχρηματοδότησης που θα τους χορηγηθούν.
  • Τα επενδυτικά σχέδια είναι επιλέξιμα για δανειοδότηση εφόσον εντάσσονται σε τουλάχιστον ένα από τους 5 Πυλώνες του δανειακού προγράμματος Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (α) Πράσινη Μετάβαση, (β) Ψηφιακός Μετασχηματισμός, (γ) Καινοτομία, έρευνα & ανάπτυξη, (δ) ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων και (ε) Εξωστρέφεια. Τα κριτήρια επιλεξιμότητας ανά Πυλώνα απεικονίζονται στον παρακάτω πίνακα (καθορίζονται αναλυτικά στην Υπουργική Απόφαση 159335 ΕΞ 2021 «Κριτήρια αξιολόγησης της επιλεξιμότητας των επενδυτικών σχεδίων που χρηματοδοτούνται με δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» (βλ. Σχετικά Αρχεία)
Πυλώνας δανειακού προγράμματος ΤΑΑ Κριτήρια επιλεξιμότητας επενδυτικού σχεδίου
Πράσινη μετάβαση Ύπαρξη προϋπολογισμού επενδύσεων πράσινης μετάβασης, οι οποίες συνεισφέρουν στους πράσινους στόχους (green tagging) του ΕΣΑΑ, τουλάχιστον στο 20% του συνολικού προϋπολογισμού της Επιλέξιμης Επένδυσης.
Ψηφιακός μετασχηματισμός Ύπαρξη προϋπολογισμού επενδύσεων ψηφιακού μετασχηματισμού, οι οποίες συνεισφέρουν στους ψηφιακούς στόχους (digital tagging) του ΕΣΑΑ, τουλάχιστον στο 10% του συνολικού προϋπολογισμού της Επιλέξιμης Επένδυσης .
Καινοτομία, έρευνα & ανάπτυξη Κάλυψη επιλεξιμότητας ενός τουλάχιστον Δείκτη Καινοτομίας – έρευνας & ανάπτυξης (όπως αυτοί ορίζονται ειδικότερα στο άρθρο 4 της Υπουργικής Απόφασης Κριτηρίων Επιλεξιμότητας) και ταυτόχρονα ύπαρξη ελάχιστου

 

Πυλώνας δανειακού προγράμματος ΤΑΑ Κριτήρια επιλεξιμότητας επενδυτικού σχεδίου
  προϋπολογισμού επενδύσεων καινοτομίας – έρευνας & ανάπτυξης τουλάχιστον στο 10% του συνολικού προϋπολογισμού της Επιλέξιμης Επένδυσης .
Ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων Ύπαρξη υφιστάμενης ή νέας συνεργασίας, είτε δημιουργία νέου σχήματος που προκύπτει από εξαγορά / συγχώνευση. Ως συνεργασία νοείται η δραστηριότητα που διέπεται από μακροχρόνιες (με συμβατική ή πραγματική διάρκεια μεγαλύτερη της πενταετίας) δεσμευτικού χαρακτήρα συμβάσεις συνεργασίας μεταξύ μη συνδεδεμένων επιχειρήσεων με σκοπό την από κοινού προώθηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, είτε με τη δημιουργία νομικών προσώπων με τις ίδιες ανωτέρω επιδιώξεις(κοινοπραξίες, συνεταιρισμοί, οργανώσεις και ομάδες παραγωγών ανεξαρτήτως νομικού τύπου, μεταξύ άλλων).
Εξωστρέφεια Η επιλεξιμότητα των επενδυτικών σχεδίων καθορίζεται με την ύπαρξη εναλλακτικά:

α. Μέσου όρου υφιστάμενης εξαγωγικής δραστηριότητας επενδυτή τουλάχιστον στο 15% του κύκλου εργασιών του. Εξετάζονται τα οικονομικά στοιχεία τριετίας του επενδυτή, εναλλακτικά το μερίδιο του κύκλου εργασιών το οποίο πραγματοποιείται με πιστωτικές κάρτες εξωτερικού ή εμβάσματα.

β. Ελάχιστου προϋπολογισμού εξαγωγών του επενδυτικού σχεδίου τουλάχιστον στο 15% των προβλεπόμενων συνολικών εσόδων του επενδυτικού σχεδίου (μελέτη βιωσιμότητας).

Αυτοτελώς, είναι επιλέξιμα τα επενδυτικά σχέδια τουριστικών καταλυμάτων, επενδύσεων σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων καθώς και συγκροτημάτων τουριστικών κατοικιών που περιλαμβάνουν τουλάχιστον 5 ανεξάρτητες τουριστικές κατοικίες.

Επιλέξιμοι φορείς υλοποίησης επενδύσεων (δικαιούχοι)

  • Προτάσεις χρηματοδότησης επενδυτικών σχεδίων μπορούν να υποβληθούν από φορείς υλοποίησης που μπορεί να είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εφόσον δεν αποκλείονται λόγω καταστατικής ή πραγματικής έδρας (βλ. Υπουργική Απόφαση Αριθμ. 159337 ΕΞ 2021 στα Σχετικά Αρχεία) και δεν ανήκουν στις αποκλειόμενες δραστηριότητες σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 159335 ΕΞ 2021 «Κριτήρια αξιολόγησης της επιλεξιμότητας των επενδυτικών σχεδίων που χρηματοδοτούνται με δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» (βλ. Σχετικά Αρχεία).
  • Σε περίπτωση νομικού προσώπου, ο Φορέας Υλοποίησης πρέπει να εμπίπτει και σε μία τουλάχιστον από τις εξής περιπτώσεις:

(α) να αποτελεί ιδιωτική επιχείρηση ή

(β) να αποτελεί επιχείρηση στο μετοχικό κεφάλαιο της οποίας, η κρατική συμμετοχή είναι μικρότερη ή ίση του πενήντα τοις εκατό (50%) του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου ή

(γ) να αποτελεί επιχείρηση, η οποία ανεξαρτήτως του ποσοστού κρατικής συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιό της, έχει στην κυριότητά της ή/και διαχειρίζεται δίκτυα ενέργειας, που αποτελούν φυσικό μονοπώλιο.

  • Κάθε υποψήφιος επιλέξιμος Φορέας Υλοποίησης δύναται να υποβάλει παραπάνω από μία πρόταση έργου ή να συμμετέχει σε περισσότερους από έναν υποψήφιους επιλέξιμους Φορείς Υλοποίησης.

Επιλέξιμες δαπάνες

Οι επιλέξιμες δαπάνες που μπορούν να περιλαμβάνονται στα επενδυτικά σχέδια που χρηματοδοτούνται με δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ορίζονται στην ΥΑ 159335 ΕΞ 2021 «Κριτήρια αξιολόγησης της επιλεξιμότητας των επενδυτικών σχεδίων που χρηματοδοτούνται με δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» -βλ. Σχετικά Αρχεία), είναι δαπάνες που πραγματοποιούνται εντός της ελληνικής επικράτειας και περιλαμβάνουν:

α. Γήπεδα αγορά, Γήπεδα χρήση (αποσβέσεις / μισθώσεις), Διαμόρφωση γηπέδων. Η αγορά γηπέδου είναι επιλέξιμη εφόσον είναι συνυφασμένη με το επενδυτικό σχέδιο και δεν ξεπερνά το 30% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου.

β. Κτήρια αγορά / κατασκευή, Κτήρια χρήση (αποσβέσεις / μισθώσεις).

γ. Εξοπλισμός αγορά / κατασκευή, Εξοπλισμός χρήση (αποσβέσεις / μισθώσεις). δ. Μεταφορικά μέσα αγορά, μεταφορικά μέσα χρήση (αποσβέσεις / μισθώσεις). ε. Άυλα αγορά / κατασκευή, Άυλα χρήση (αποσβέσεις / συνδρομές).

στ. Μισθοδοσία συνδεδεμένη με το επενδυτικό σχέδιο (όπως προβλέπεται από τον ΓΑΚ2). ζ. Μετακινήσεις / εξοδολόγια.

η. Υπηρεσίες τρίτων. θ. Αναλώσιμα.

ι. Λειτουργικά (επικοινωνία, ενέργεια, συντήρηση, μισθώματα, έξοδα διοίκησης, ασφάλιση κ.λπ.). ια. Κόστος κεφαλαίων.

ιβ. Κεφάλαιο κίνησης (δαπάνες λειτουργίας, δαπάνες σχετικές με το συναλλακτικό κύκλωμα της επιχείρησης, ΦΠΑ, κ.λπ.).

ιγ. Δαπάνες προώθησης και επικοινωνίας (Marketing). Πρόσθετες επισημάνσεις:

  • Η αγορά γηπέδου είναι επιλέξιμη εφόσον είναι συνυφασμένη με το επενδυτικό σχέδιο και δεν ξεπερνά το 30% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου.
  • Το άθροισμα του κεφαλαίου κίνησης και των δαπανών προώθησης και επικοινωνίας δεν μπορούν να ξεπερνούν το 30% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου.
  • Σε κάθε περίπτωση, τα πιστωτικά ιδρύματα δύνανται να χορηγούν πρόσθετα δάνεια, καθ’ υπέρβαση του ποσοστού του δανείου συγχρηματοδότησης, προκειμένου να καλύψουν μη επιλέξιμες δαπάνες του επενδυτικού σχεδίου.
  • Προκειμένου μία δαπάνη να είναι επιλέξιμη για χρηματοδότηση από το ΤΑΑ θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί μετά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης, όπως αυτή θα γνωστοποιηθεί εγγράφως στον υποψήφιο.

Χρηματοδοτικό σχήμα

Επιτόκιο Δανεισμού- Διάρκεια Δανείου

Το ελάχιστο επιτόκιο χορήγησης των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας από τους τραπεζικούς φορείς προς τους δικαιούχους, ορίζεται σταθερό σε ποσοστό 0,35%. (βλ. Σχετικά Αρχεία ΥΑ Αριθμ. 12027 ΕΞ 2022 περι Καθορισμού ελάχιστου επιτοκίου ) Ο συγκεκριμένος όρος, σε σχέση με το ύψος του επιτοκίου, ισχύει για όσες δανειακές συμβάσεις συναφθούν μεταξύ των τραπεζών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα και των δικαιούχων επενδυτών. Διευκρινίζεται πως το επιτόκιο δύναται, κατά περίπτωση, να είναι υψηλότερο.

Το επιτόκιο των Δανείων Συγχρηματοδότησης θα καθορίζεται από το επιτόκιο αγοράς κατά την κρίση της Τράπεζας.

Η διάρκεια του Δανείου ΤΑΑ καθορίζεται από το Πιστωτικό Ίδρυμα σύμφωνα με την ισχύουσα πιστοδοτική του πολιτική και σε κάθε περίπτωση δεν θα είναι μικρότερη των τριών (3) ετών και μεγαλύτερη των δεκαπέντε (15) ετών από την ημερομηνία πρώτης εκταμίευσης του Δανείου ΤΑΑ στον Τελικό Αποδέκτη. Η διάρκεια του Δανείου ΤΑΑ δεν δύναται να υπερβαίνει τη διάρκεια του αντίστοιχου Δανείου Συγχρηματοδότησης.

Αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων

Η διαδικασία αξιολόγησης της επιλεξιμότητας των επενδυτικών σχεδίων θα διενεργηθεί σε δύο στάδια:

Α. Από την Τράπεζα η οποία προβαίνει αμελλητί σε κατ’ αρχήν έλεγχο επιλεξιμότητας ως προς το αν ο φορέας υλοποίηση της επένδυσης και το προτεινόμενο επενδυτικό σχέδιο πληρούν τις βασικές προϋποθέσεις επιλεξιμότητα που αποτελούν κριτήρια αποκλεισμού. προκειμένου να αποκλείσει αυτά που προδήλως δεν πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας.

Επίσης η Τράπεζα αξιολογεί τη δυνατότητα δανειοδότησης του επενδυτικού σχεδίου με τραπεζικούς όρους, με δική της μεθοδολογία βάσει της πιστωτικής της πολιτικής. Ειδικότερα προβαίνει σε αξιολόγηση για το εάν και κατά πόσον το προτεινόμενο επενδυτικό σχέδιο και ο Φορέας Υλοποίησης είναι δεκτικοί τραπεζικής χρηματοδότησης με βάση την ισχύουσα πιστωτική πολιτική και τις εσωτερικές διαδικασίες της, καθώς και ασφαλή οικονομικά κριτήρια, ενώ ελέγχει τουλάχιστον τα εξής:

    • την πιστοληπτική ικανότητα και το προφίλ κινδύνου του Φορέα Υλοποίησης,
    • τις προοπτικές του Φορέα Υλοποίησης να διεξάγει τις δραστηριότητές του βάσει του επιχειρηματικού μοντέλου που προσκομίσθηκε, και
    • τη βιωσιμότητα και τη θετική καθαρή παρούσα αξία («net present value») του προτεινόμενου επενδυτικού σχεδίου.

Β. Από τον Πιστοποιημένο Ανεξάρτητο Ελεγκτή που αξιολογεί την επιλεξιμότητα των επενδύσεων ως προς τις απαιτήσεις και τις κατευθυντήριες γραμμές του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (“ΕΣΑΑ”) βάσει των κριτηρίων που ορίζονται στην ΥΑ 159335 ΕΞ 2021 «Κριτήρια αξιολόγησης της επιλεξιμότητας των επενδυτικών σχεδίων που χρηματοδοτούνται με δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Βλ. Σχετικά Αρχεία) και ελέγχει τη συμμόρφωση με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων.

Οι Πιστοποιημένοι Ανεξάρτητοι Ελεγκτές προκύπτουν από το Μητρώο Πιστοποιημένων Ελεγκτών που συστήνεται βάσει της Δημόσιας Πρόσκλησης που έχει εκδοθεί για τη Δημιουργία καταλόγου αξιολογητών.

Πληροφορίες – Υποβολή αιτημάτων για χρηματοδότηση Επενδυτικών Σχεδίων

Η παροχή πληροφόρησης και η υποβολή αιτημάτων για χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων γίνεται αποκλειστικά μέσω των Τραπεζών που συμμετέχουν στο Δανειακό Πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης και συγκεκριμένα στους ακόλουθους συνδέσμους: